یک استاد فقه و حقوق دانشگاه تهران، گفت: در حال حاضر نگاهی که آموزه‌های دینی نسبت به حریم خصوصی دارد، حاکم نیست و نگاه افراطی و تفریطی در تعریف آن وجود دارد.
عابدین مؤمنی در گفت‌وگو با خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، با اشاره به تعریف "حریم خصوصی" در آموزه‌های دینی، اظهار کرد: آنچه حریم خصوصی به معنای دقیق کلمه حساب می‌شود، آن چیزی است که میان خود شخص با خدای خودش باشد و آنچه که فراتر از این باشد خصوصی به معنای دقیق کلمه محسوب نمی‌شود، بر این اساس امام خمینی(ره) فرمودند: " اگر انسانی بین خود و خدایش گناهی کرده، ضرورتی ندارد که دیگری بداند و معتقدند این کار، تأثیر تربیتی دارد.
وی خاطرنشان کرد: به عنوان مثال درباره زن و شوهر که نزدیک‌ترین انسان‌ها به همدیگر هستند، از علما پرسیدند که اگر همسری با تلفن صحبت کند و شوهر مردد باشد که نکند او با کس دیگری ارتباط سوئی گرفته است، آیا شوهر مجاز است مکالمات او را استراق سمع کند؟ فرمودند حق ندارد این کار را بکند زیرا تجسس حرام است.
رئیس سابق دانشکده الهیات و علوم اسلامی دانشگاه پیام نور با بیان این‌که «براساس آموزه‌های دینی حتی زن و شوهر حق تجسس نسبت به همدیگر را ندارند» گفت: وقتی سخن از حریم خصوصی به میان می‌آید آن چیزی است که هیچ کسی حق تجسس و تفحص در احوال آن را نداشته باشد، لذا اگر انسان میان خود و خدایش گناهی مرتکب شده، حتی قاضی هم حق ندارد تجسس کند و ببیند آیا فرد مرتکب این گناه شده است یا نه؟
مومنی ادامه داد: همه آن کارهای سری که میان انسان و خدای او است حریم خصوصی محسوب می‌شود. بر این اساس اگر انسان کاری انجام دهد که خوشایند خدا نیست و این کار را به همه بگوید و برملا کند این نیز خوشایند خداوند نیست، زیرا انسان حق ندارد این رفتار نادرست را افشاء کند و این تجاوز به حق خداوند منان و جرم است.
وی با تاکید بر این‌که «منظور از حریم خصوصی کاری است که تجاوز به حق‌الله حساب می‌شود و بین خود انسان و خدای انسان رخ می‌دهد» تصریح کرد: در این گونه امور توقع خداوند متعال این است که این گناه و لغزش را با توبه بازسازی و اصلاح کنیم، لذا دولت و دستگاه قضایی حق ندارد اولا و بذات در این مسائل ورود پیدا کند و از این اتفاق سردر بیاورد، در این گونه مسائل خداوند محدودیت‌هایی قرار داده است که حق نداریم در مسائل یکدیگر سرک بکشیم.
این استاد فقه و حقوق دانشگاه تهران با اشاره به این‌که «باید انسان‌ها را براساس مؤعظه، تعلیمات اسلامی و تقویت ایمان تربیت کنیم» افزود: برای این که جامعه از سلامت رفتاری افراد برخوردار شود باید ایمان را تقویت کنیم و بیانات معصومین(ع) در مورد سرنوشت اعمال به مردم بیان شود تا انسان در مواجه با اعمال و رفتار ببیند چه مزیت‌ها و نگون بختی‌هایی برای او به وجود می‌آورد.
مومنی خاطرنشان کرد: وقتی اخلاق و ایمان افراد را براساس تعلیمات اسلامی بار می‌آوریم خود به خود آنها رفتار صالح پیدا می‌کنند و در خفی و آشکار کارهای ناشایست نمی‌کنند بر این اساس گفته‌اند اگر کسی تصادفا و اتفاقی گناه دیگری را دید حق ندارد آن گناه را جایی ابراز و بیان کند.
این عضو هیات علمی دانشگاه تهران تاکید کرد: باید سعی و تلاش کنیم جامعه را به گونه‌ای بسازیم و پرورش دهیم که افراد، فضیلت و تقوا و کرامت داشته باشند، آن وقت این انسان‌ها چون صاحب عزت هستند گناه نمی‌کنند.
مومنی همچنین به نگاه‌های موجود به بحث حریم خصوصی اشاره کرد و گفت: نسبت به حریم خصوصی، افراط و تفریط وجود دارد، یعنی عده‌ای تلاش می‌کنند خیلی از مسائل و رفتارها را تحت عنوان حریم خصوصی عنوان کنند تا بگویند دولت حق سرک کشیدن در اینگونه مسائل را ندارند در مقابل آن، یک نوع نگاه تفریطی هم وجود دارد که می‌خواهند کنترل‌های دولتی را افزایش دهند.
وی با بیان این‌که «دولتمردان باید اهل درک و درد باشند و رفتارهای احسن و بزرگوارانه و فداکارانه از خود نشان دهند» افزود: یک مسوول باید با متن جامعه در ارتباط بوده و رفتار کریمانه داشته باشند اگر این گونه باشد، همین رفتارها می‌تواند جامعه را تربیت کند. متاسفانه همه ما دنبال نصیحت و موعظه کردن هستیم در حالی که تربیت افراد تنها با این کار به پیش نمی‌رود بلکه باید در ضمن موعظه، رفتار بزرگوارانه و کریمانه نسبت به همدیگر از خود نشان دهیم.
این استاد فقه و اصول دانشگاه یادآور شد: با منگنه قرار دادن و کنترل کردن نمی‌توان افراد را درست کرد، بنابراین رویکرد افراطی نسبت به حریم خصوصی که بخواهیم آن را به هر بهانه‌ای توسعه دهیم درست نیست از سوی دیگر نگاه تفریطی به این بحث نیز درست نیست.
مومنی در پایان گفت: معلمان اخلاق و واعظین باید تلاش کنند ارزش‌های اخلاقی و تعالیم اسلامی را به مردم تعلیم دهند اما متاسفانه مقداری بیان اخلاقیات در جامعه کمرنگ شده است و انتظار می‌رود معلمان علوم دینی تعلیم‌های اخلاقی را توسعه دهند و بشیر و نذیر باشند.
