شماره0207506 1404/2/15 بسمه تعالی مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با شماره دادنامه 140431390000307915 مورخ 1404/2/9 با موضوع: «اعلام تعارض در رابطه با موضوع اعمال فوق العاده مناطق مرزی در احکام کارگزینی تحت عنوان فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته بر اساس بند یک ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری و پرداخت معوقات آن، دادنامه صادره از شعبه 25 تجدید نظر دیوان عدالت اداری که مشخصاً به فوق العاده نوار مرزی رسمیت نداده و تسری فوق العاده بند 1 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری به مطلق شاغلین در مناطق مرزی را مغایر قانون تشخیص داده و بر رد شکایت اصدار یافته، صحیح و منطبق با موازین قانونی است.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد. مدیركل هیأت عمومی و هیأت های تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یداله اسمعیلی فرد تاریخ دادنامه: 1404/2/9 شماره دادنامه: 140431390000307915 شماره پرونده: 0207506 مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری اعلام کننده تعارض: مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان آذربایجان غربی موضوع: اعلام تعارض در آرای شعب دیوان عدالت اداری گردش کار: در رابطه با موضوع اعمال فوق العاده مناطق مرزی در احکام کارگزینی تحت عنوان فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته براساس بند یک ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری و پرداخت معوقات آن، شعب دیوان عدالت اداری آرای متعارض صادر کرده اند، بدین نحو که شاکیان پرداخت و برقراری فوق العاده نوار مرزی را تحت عنوان فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته براساس بند یک ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری را خواستار شده اند. اما شعبه 24 بدوی که به موجب دادنامه صادره از شعبه 25 تجدیدنظر قطعی شده است، حکم به رد شکایت صادر نموده است که با استنباط از آرای متعدد هیأت عمومی دیوان عدالت اداری پرداخت فوق العاده نوار مرزی را تحت عنوان فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته مزبور بلاوجه شمرده است. از طرف دیگر شعبه 42 بدوی با استناد به این که رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره 14009970905812464 مورخ 1400/9/9 که در مقام اعمال ماده 91 قانون دیوان عدالت اداری از رأی شماره 9909970905811773 ـ 1399/11/28 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری برآمده است پرداخت فوق العاده نوار مرزی را تحت فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته پذیرفته است و حکم به ورود شکایت صادر نموده و قطعی گردیده است. مفاد آرای موضوع تعارض به قرار زیر است: الف: شعبه 24 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به دادخواست آقای رسول بابازاده به خواسته الزام به پرداخت فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته و بدی آب و هوا (الزام به برقراری فوق العاده نوار مرزی) به موجب دادنامه شماره 140131390001429165 مورخ 1401/6/22 به شرح زیر به رد شکایت رأی صادر کرده است: "نظر به این که اگر چه وزارت کشور در راستای ماده 36 آیین نامه اجرایی قانون تعاریف و ضوابط مصوب 1363 هیأت وزیران، به موجب دستورالعمل شماره 144538/42/4/1 مورخ 1391/11/17 و سپس بخشنامه شماره 130988 مورخ 1398/7/2، مناطقی از کشور را که در مجاورت با کشورهای همسایه بوده و مرزی محسوب می شوند را مشخص نموده است اما از آنجا که اولاً مستند به ماده 78 قانون مدیریت خدمات کشوری، جز در خصوص مزایای دوران بازنشستگی، از کار افتادگی و فوت و همچنین مزایای مربوط به کمک های رفاهی، هرگونه پرداخت خارج از ضوابط فصل دهم این قانون ممنوع می باشد و تاکنون در هیچ قانونی، پرداخت فوق العاده ای تحت عنوان فوق العاده نوار مرزی برای کارکنان دولت پیش بینی نشده است و جز با تصریح قانون، صِرف تعیین مناطق مرزی از سوی وزارت کشور به معنای تخصیص مزایایی در این خصوص به شاغلین در این مناطق نمی باشد و ثانیاً مستنبط از دادنامه های شماره 9909970905811773 مورخ 1399/11/28، شماره 140009970905812464 مورخ 1400/9/9 و همچنین شماره 140109970905810430 مورخ 1401/3/10 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، تسرّی فوق العاده موضوع بند یک ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری (فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته و بدی آب وهوا) به مطلق شاغلینی که در مناطق مرزی موضوع مصوبات یادشده خدمت می نمایند، بلاوجه می باشد. مگر آن که آن منطقه مرزی، خود داخل در فهرست مناطق کمتر توسعه یافته موضوع مصوبه شماره 76249/ت36095هـ مورخ 1338/4/10 مصوّب هیأت وزیران و یا داخل در فهرست مناطق جنگی موضوع مصوبه شماره 128/10/02/361333 مورخ 1399/6/3 مصوّب ستاد کلّ نیروهای مسلح باشد (موضوع ماده112 قانون برنامه ششم توسعه) که آن هم نه در قالب فوق العاده نوار مرزی، بلکه از باب کمتر توسعه یافته بودن یا جنگ زده بودن آن منطقه قابل پرداخت می باشد در نتیجه خواسته یادشده، غیرموجّه تشخیص و حکم به رد شکایت صادر می گردد. برابر ماده 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، این رأی به مدت بیست روز از تاریخ ابلاغ، نزد شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری قابل تجدیدنظر خواهی است." رأی مذکور به موجب دادنامه شماره 140131390001772559 مورخ 1401/8/11 صادره از شعبه 25 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری مورد تأیید قرار گرفت. ب: از طرفی شعبه 42 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به دادخواست آقای امیر تابش به خواسته الزام به برقراری فوق العاده نوار مرزی به موجب دادنامه شماره 140231390001153609 مورخ 1402/5/7 به شرح زیر به ورود شکایت رأی صادر کرده است: "از آنجایی که طبق رأی شماره 140009970905812464 مورخ 1400/9/9 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری اعمال ماده 91 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری نسبت به دادنامه شماره 9909970905811773ـ 1399/11/28 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری انجام شد و حکم به تأیید اعتبار حقوقی نامه شماره 222/90/6510 ـ 1390/3/22 سازمان اداری و استخدامی کشور و بخشنامه شماره 179089 ـ 1398/9/7 معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت کشور صادر شد. رأی مذکور اشعار می دارد: «صرف نظر از این که به موجب ماده10 آیین نامه اعطای تسهیلات به کارکنان متقاضی انتقال از تهران و کلان شهرها (موضوع تصویب نامه شماره 98704/ت54357هـ ـ 1399/9/2 هیأت وزیران) تمامی مصوبات و تصمیمات کارگروه انتقال کارکنان دولت از شهر تهران لغو شده است، ولی با توجه به این که اولاً: مقرّرات ابطال شده به موجب دادنامه شماره 9909970905811773 ـ 1399/11/28 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مستقلاً در مقام بیان احکام لازم الاجرایی نبوده و ثانیاً: استناد به اصل 170 قانون اساسی در دادنامه یادشده که به از اثر انداختن تبصره بند 5 مصوبه شماره 120569/ت44809ن ـ 1389/5/31 نمایندگان ویژه رئیس جمهور در کارگروه انتقال کارکنان دولت از شهر تهران منجر شده، مبنای حقوقی نداشته است و ثالثاً: برخی از مناطق مرزی جزء مناطق کمتر توسعه یافته نیز هستند و در این صورت مشمول دریافت فوق العاده های موضوع بند 1 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری قرار می گیرند، بنابراین برمبنای دلایل مذکور، رأی شماره 9909970905811773 ـ 1399/11/28 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری که در مقام ابطال نامه شماره 222/90/6510 ـ 1390/3/22 سازمان اداری و استخدامی کشور و بخشنامه شماره 179089ـ 1398/9/7 معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت کشور صادر شده، مبتنی بر اشتباه و مغایر با قانون است و بر مبنای جواز حاصل از حکم مقرر در مـاده 91 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصـوّب سال 1392، ضمن نقض رأی مزبور حکم به تأیید اعتبار حقوقی نامه شماره 222/90/6510 ـ 1390/3/22 سازمان اداری و استخدامی کشور و بخشنامه شماره 179089ـ 1398/9/7 معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت کشور صادر می شود» بخشنامه شماره 179089ـ 1398/9/7 نیز اشعار می دارد: « در ارتباط با دستورالعمل شماره 130988 ـ 1398/7/2 وزارت متبوع، موضوع آیین نامه اجرایی قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری مصوّب سال 1363 و تعیین نقاط مرزی کشور و با استناد به مصوبه شماره 65647/ت48093ـ 1391/4/7 هیأت وزیران از تاریخ 1391/4/1 فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته موضوع مصوبه های شماره 20272/ت515 ـ1374/1/14 و شماره 76294/ت36095 ـ 1388/4/10 هیأت وزیران و دستورالعمل تعیین نقاط مرزی وزارت متبوع به منظور ایجاد وحدت رویه در شیوه اجرا و پرداخت توسط دستگاه های اجرایی کلّیه سازمان ها و ادارات دولتی مستقر در مناطق مرزی کشور در استان های گروه (الف) بخش مرزی و برای گروه (ب) شهرستان مرزی بر اساس مفاد بخشنامه شماره 200/41722 ـ 1389/8/11 سازمان اداری و استخدامی کشور مبنای پرداخت فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته می باشد. ضمن این که بر اساس تبصره1 همین دستورالعمل در استان گیلان کلّیه نقاط شهری و روستایی تابع شهرستان آستارا نقطه مرزی تعیین شده است. لذا مستفاد از رأی و مقرّرات فوق با احراز شرایط و محل خدمت شاکی، ارومیه، شکایت شاکی را وارد تشخیص و مستنداً به مواد 10 و 11 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت شاکی صادر و اعلام می نماید. رأی صادره به استناد ماده 65 قانون مذکور ظرف مهلت 20 روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدید نظر دیوان عدالت اداری می باشد." رأی مذکور به لحاظ عدم تجدیدنظرخواهی در مهلت مقرر قطعیت یافت. با احراز تعارض آراء توسط رئیس دیوان عدالت اداری، پرونده در دستورکار جلسه هیأت عمومی قرار گرفت. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1404/2/9 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است. رأی هیأت عمومی الف. تعارض در آراء محرز است. ب. اولاً موضوع بند 1 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386 مربوط به فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته و بدی آب و هوا است و فهرست مناطق مزبور به موجب تصویب نامه هیأت وزیران تعیین شده و پرداخت های فوق العاده مزبور مطابق آن تصویب نامه خواهد بود و لذا فوق العاده یادشده متفاوت از فوق العاده نوار مرزی است که در مقررات سابق پیش بینی شده و موضوع تصویب نامه شماره 20272/ت 515 مورخ 1374/1/14 هیأت وزیران است و از طرف دیگر به موجب ماده 78 قانون مدیریت خدمات کشوری کلّیه مبانی پرداخت خارج از ضوابط و مقرّرات فصل دهم این قانون لغو شده است. ثانیاً دادنامه شماره 14009970905812464 مورخ 1400/9/9 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری که در مقام اعمال ماده 91 قانون دیوان عدالت اداری نسبت به دادنامه شماره 9909970905811773ـ 1399/11/28 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری صادر گردیده، از حیث تجویز اعمال و پرداخت فوق العاده مرزی نبوده و صرفاً تصحیح اشتباه در ابطال نامه شماره 222/90/6510 مورخ 1390/3/22 سازمان اداری و استخدامی کشور و بخشنامه شماره 179089 مورخ 1388/9/7 معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت کشور و از این جهت بوده که استدلال مذکور در رأی هیأت عمومی برای ابطال نامه و بخشنامه یادشده صحیح نبوده است. ثالثاً هیأت عمومی دیوان عدالت اداری متعاقباً در سال 1401 به موجب رأی شماره 140109970905810430 مورخ 1401/3/10 و در مقام رسیدگی به شکایت مطروحه به خواسته ابطال مکاتبه شماره 99/80/21/3619 مورخ 1399/3/12 فرماندار شهرستان بندر انزلی که مربوط به موضوع پرداخت فوق العاده نوار مرزی بود، به صراحت در بند دوم از رأی فوق تصریح نموده است که در برخی از موارد، مناطق مرزی جزء مناطق کمتر توسعه یافته نیز هستند و در این صورت مشمول دریافت فوق العاده موضوع بند 1 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری خواهند بود و بنا به مراتب فوق و با اخذ وحدت ملاک از حکم مقرر در بند سوم از رأی شماره 14009970905812464 مورخ 1400/9/9 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری هرچند در بند 1 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته و بدی آب و هوا پیش بینی شده، ولی الزاماً هر منطقه مرزی مشمول حکم مقرر در بند قانونی فوق نیست و در نتیجه دادنامه شماره 140131390001772559 مورخ 1401/8/1 صادره از شعبه 25 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری که مشخصاً به فوق العاده نوار مرزی رسمیت نداده و تسری فوق العاده بند 1 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری به مطلق شاغلین در مناطق مرزی را مغایر با قانون تشخیص داده و بر رد شکایت اصدار یافته، صحیح و منطبق با موازین قانونی است. این رأی براساس ماده 89 قانون دیوان عدالت اداری اصلاحی مصوّب 1402/2/10 برای شعب دیوان و مراجع اداری و همچنین برای هیأت های تخصصی و هیأت عمومی در مورد رسیدگی به ابطال مصوبات موضوع بند 1 ماده12 این قانون در ارتباط با آن موضوع لازم الاتباع است. رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ احمدرضا عابدی | 
