یک حقوقدان و وکیل دادگستری با اشاره به شیوع ویروس کرونا و ضرورت حفظ سلامت مراجعان به محاکم گفت: با اجرای دادرسی الکترونیک، نه تنها سلامت شهروندان تضمین میشود بلکه اطاله دادرسی به عنوان یکی از چالشهای قدیمی قوه قضائیه کاهش مییابد.
زینب طاهری روز چهارشنبه در گفت وگو با خبرنگار قضایی خبرگزاری ایرنا با اشاره به استفاده از ظرفیت دادرسی الکترونیک در شرایط شیوع کرونا در کشور با بیان اینکه قوه قضاییه بر اساس اصل ۱۵۶ قانون اساسی، پشتیبان حقوق فردی و اجتماعی و مسئول رسیدگی به شکایات و حل و فصل دعاوی و خصومات است، اظهار کرد: بر این اساس، دادسراها و دادگاهها به طور طبیعی محل رجوع عده زیادی از مردم است و این در حالیست که حفظ سلامت عمومی در شرایط شیوع کرونا در کشور، یک اصل مهم به شمار میرود.
وی اضافه کرد: با توجه به گذشت حدود ۲۰ سال از تصویب قانون آیین دادرسی مدنی و با در نظر گرفتن پیشرفت فناوریهای نوین از جمله فناوریهای حوزه ارتباطات و مهیا شدن بسیاری از زیرساخت لازم در قوه قضائیه، به نظر میرسد اجرایی شدن دادرسی الکترونیک زیاد دور از انتظار نیست.
طاهری گفت: رئیس قوه قضائیه نیز در نشست با روسای کل دادگستری و دادستانهای سراسر کشور از راهبردهای اصلی دستگاه قضایی در سال ۹۹ را توسعه دادرسی الکترونیکی اعلام کرد. یکی از الزامات دادرسی الکترونیکی برگزاری جلسات دفاع به صورت ویدیو کنفرانس است که با استفاده از اینترنت به سادگی میسر میشود زیرا صرف تبادل لوایح نمیتواند حقوق طرفین دعوی را تضمین کند.
این حقوقدان افزود: البته به نظر میرسد برای اجرایی شدن دادرسی الکترونیک فارغ از امکانات فنی لازم برای اجرا، قوه قضائیه باید با استفاده از نظریات حقوقدان و اهل فن، لوازم و بایستههای این نوع از دادرسی همچون مواعد دادرسی، هزینه دادرسی، جلسه اول رسیدگی، طرق شکایت از آرا و نحوه ابلاغ را تعیین و تبیین کند.
طاهری افزود: برای استفاده از دادرسی الکترونیک در دعاوی کیفری مشکلی از لحاظ قانونی وجود ندارد زیرا قانونگذار در مواد ۶۵۹ قانون آیین دادرسی کیفری و ۱۸۶ قانون مجازات اسلامی، اصل استفاده از سامانههای ارتباطات الکترونیکی مانند ویدئو کنفرانس را با رعایت برخی شرایط پذیرفته اما به طور طبیعی تسری قوانین کیفری به دعاوی حقوقی، خالی از وجاهت قانونی است مگر اینکه به صورت خاص، قانونی در این زمینه وضع شود بنابراین جواز استفاده از سامانههای ارتباطات الکترونیکی نیازمند فراهم کردن بسترهای قانونی در حوزه دعاوی حقوقی نیز هست.
این وکیل دادگستری با تاکید بر اینکه استفاده از دادرسی الکترونیکی نه تنها در دوران کرونایی بلکه در دوران پسا کرونا نیز می تواند جایگزین مناسبی برای دادرسیهای حضوری باشد گفت: اجرای دادرسی الکترونیک علاوه بر تضمین سلامت مراجعان توسط قوه قضایئه، اطاله دادرسی به عنوان چالش قدیمی دادگستریها را کاهش و کیفیت رسیدگیها و اتقان آرا را افزایش میدهد.